Beste lezer,
We starten het jaar 2021 met een nieuwe nieuwsbrief voor
gemeenten op het gebied van gebouwd erfgoed en aangelegd (groen) erfgoed. We merkten dat er behoefte is om hierover actuele informatie te ontvangen. De nieuwsbrief is voor iedereen die te maken heeft met gemeentelijke
monumentenzorg. In deze nieuwsbrief leest u over onderwerpen en ontwikkelingen die voor u
belangrijk zijn in de zorg voor het gebouwde en aangelegde erfgoed. We
hopen u op deze manier nog beter te helpen in deze belangrijke taak.
In dit eerste nummer vindt u onder andere informatie over
het adviseren bij werkzaamheden aan of bij een rijksmonument, rijksmonumentenregisterzaken en
subsidies, maar ook nieuws over duurzaamheid, de Omgevingswet, onze
kennisproducten en aanstaande bijeenkomsten.
Heeft u vragen of
opmerkingen over de items uit deze nieuwsbrief? We zien ze graag tegemoet via info@cultureelerfgoed.nl. Ook suggesties voor volgende edities van deze nieuwsbrief zijn via deze weg van harte welkom.
U krijgt deze mailing eenmalig. Wilt u deze nieuwsbrief ook in de toekomst blijven
ontvangen? Meldt u zich dan aan via het aanmeldformulier.
Met vriendelijke groet,
Susan Lammers, algemeen directeur Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed
|
|
|
|
| Advies vragen bij de RCE vanwege een omgevingsvergunning; hoe werkt dat? | ‘Wie
vraag ik om advies bij een aanvraag van een omgevingsvergunning voor een
rijksmonument?’ ‘Wanneer betrek ik de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed
bij een overleg of vraag ik preadvies?’ ‘En is dat eigenlijk verplicht?’ Veel
gemeenten en omgevingsdiensten herkennen deze vragen.
Antwoorden hierop zijn te vinden in de Wegwijzer
advies omgevingsvergunning. Dit is een praktisch hulpmiddel voor
vergunningverleners, toezichthouders, handhavers, erfgoedmedewerkers en de gemeentelijke
adviescommissies op het gebied van de monumentenzorg. De Wegwijzer laat
eenvoudig zien hoe en wanneer gemeenten en omgevingsdiensten advies bij de RCE
kunnen of moeten inwinnen: voor, tijdens en na een aanvraag van een omgevingsvergunning
voor een gebouwd of groen rijksmonument. De Wegwijzer is toegankelijk via onze website.
In de Wegwijzer vindt u ook het document Uitgangspunten en overwegingen advisering gebouwde en groene rijksmonumenten voor erfgoedmedewerkers en
gemeentelijke adviescommissies op het gebied van de monumentenzorg. Hierin leest
u op basis van welke uitgangspunten en overwegingen de Rijksdienst adviseert.
|
|
|
|
| Wegwijs in het rijksmonumentenregister | We krijgen regelmatig vragen over de omschrijving van
rijksmonumenten in het rijksmonumentenregister. De omschrijving dient om het
monument te kunnen identificeren. Maar wat is nu precies beschermd? Beschermd
zijn onroerende zaken die expliciet in de omschrijving zijn opgenomen. Omdat de
omschrijving door de jaren heen telkens een iets andere invulling heeft
gekregen, is de ene omschrijving kort en de ander wat langer. Is sprake van een
beschrijving die bestaat uit inleiding, omschrijving en waardering, dan moet de
onroerende zaak in elk geval in de omschrijving zijn opgenomen om beschermd te
zijn. Bij archeologische rijksmonumenten wordt de omvang van de bescherming
bepaald door een kaart. Datzelfde geldt voor veel aangelegde (groene) rijksmonumenten.
Meer informatie hierover is te vinden in de leeswijzer.
Wanneer toch onduidelijk is wat precies onder de bescherming
van een rijksmonument valt, of percelen of adressering niet kloppen, kunt u een
verzoek sturen om dit aan te passen. In het rijksmonumentenregister is bij elk rijksmonumentennummer de knop ‘vragen
over dit monument?’ te vinden. Uw vraag wordt vervolgens door Team registratie in behandeling
genomen. Zo helpt u het register actueel te houden. Een actueel register biedt duidelijkheid aan
iedereen die met rijksmonumenten te maken heeft.
|
|
|
|
| Aandacht voor gevolgen groen erfgoed door droogte | Aan het eind van de zomer bracht de Inspectie
Overheidsinformatie en Erfgoed het rapport ‘Aanhoudend droog' uit. Hierin doet
de inspectie verslag van haar onderzoek naar de gevolgen voor groene monumenten door
de extreme droogte van de afgelopen jaren. Met name op de zandgronden in Zuid
en Oost-Nederland loopt groen erfgoed ernstige risico’s en levert dit blijvende
schade op.
Het rapport bevat ook
belangrijke informatie voor gemeenten. Zo wordt gemeenten aangeraden groen
erfgoed als zelfstandig onderwerp op te nemen in de verplichte klimaatstresstesten.
Op die manier is het goed in beeld en kunnen acties ondernomen worden om het te
beschermen en bestendiger te maken tegen droogte. Ook kunnen de gemeenten het belang van
groen erfgoed naar voren brengen bij de waterschappen en de provincies. Die
organisaties besluiten namelijk tijdens droogte over de
verdeling van het beschikbare water volgens de zogenaamde verdringingsreeks. Het is voor groen erfgoed van belang dat het hierbij zoveel mogelijk voorrang krijgt.
|
|
|
|
| Hoe monumenten mee te nemen in de energietransitie? Deze gereedschapskist biedt handvatten | Het RCE Programma ‘Erfgoed en Duurzaamheid’ geeft een impuls
aan het verduurzamen van monumenten. Verduurzaming staat hoog op de agenda bij
monumenteigenaren en gemeenten. Om gemeenten te helpen monumenten en beschermde
gezichten mee te nemen in de energietransitie heeft de RCE onderzoek laten doen
naar voorbeelden van gemeentelijke beleidsinstrumenten. Hiervoor zijn 34
gemeenten, provincies en andere organisaties uit heel Nederland bevraagd. Het
rapport is onlangs gepubliceerd op de website van
de Routekaart Verduurzaming Monumenten en biedt u inspiratie voor het ontwikkelen
van beleidsinstrumenten voor uw gemeente op het gebied van verduurzaming van monumenten. Meer informatie over het verduurzamen van historische gebouwen vindt u op onze website.
|
|
|
|
| Omgevingswet en cultureel erfgoed; praktische hulpmiddelen | |
|
|
| In beeld: het werk van een adviseur architectuurhistorie vanuit huis | Lieke Droomers vertelt in haar vlog hoe ze in deze tijd invulling geeft
aan haar werk als adviseur architectuurhistorie. “We werken door vanuit huis.
Dat vraagt om het nodige aanpassingsvermogen, maar je wordt ook creatief in het
vinden van oplossingen. Zo leidde een eigenaar mij via videoverbinding door
zijn rijksmonument. Dat werkte verrassend goed!”, aldus Lieke.
|
|
|
|
| Ander kort nieuws |
- Vanuit het ministerie van Onderwijs, Cultuur en
Wetenschap is vanwege de Corona-maatregelen geld beschikbaar gesteld voor aanvullende, financiële
ondersteuning van de creatieve en culturele sector. Eén van de steunmaatregelen
is een leenfaciliteit voor publiekstoegankelijke rijksmonumenten: de Opengestelde Monumenten-Lening (OML). Deze leenfaciliteit
is specifiek bestemd voor rijksmonumenten. Meer informatie over de lening is te
vinden op de website van het Restauratiefonds.
Daar vindt u ook een video over hoe de OML de molens van Kinderdijk ondersteunt in deze tijd.
- Op 15 februari 2021 gaat het loket van het Kickstart Cultuurfonds opnieuw open. Het fonds ondersteunt culturele instellingen in projecten en maatregelen die te maken hebben met de gevolgen van de coronamaatregelen (fysiek en virtueel). Onder de categorie musea komen ook opengestelde monumenten hiervoor in aanmerking.
- Kenniscentrum Immaterieel Erfgoed Nederland (KIEN) lanceerde in november Ruimte voor immaterieel erfgoed. Deze brochure biedt praktische tips en inspirerende voorbeelden om immaterieel erfgoed een plek te geven in de omgevingsvisie en het omgevingsplan.
- Op 2 december gaven specialisten van de RCE en het ministerie van BZK een update over de stand van zaken rondom de invoering van de Omgevingswet. Het webinar Cultureel erfgoed in de Omgevingswet: een wetgevingsupdate is terug te kijken via onze website.
- Gemeenten die geïnteresseerd zijn in het opstellen van een kerkenvisie, kunnen hun aanvraag voor een decentralisatie uitkering uiterlijk 15 februari 2021 indienen. Let op: dit is de laatste aanvraagronde.
- Maak kennis met de videoserie Zien Verduurzamen Doet Verduurzamen waarin eigenaren van monumenten vertellen over de verduurzamingsmaatregelen die zij hebben toegepast.
|
|
|
|
|
| 'Vind elkaar in erfgoed. Verken de Faro-werkwijze' | Informatiesessie subsidieregeling
| |
|
| De Kerk van Alle Kanten - De Open Kerk | Programma Toekomst Religieus Erfgoed presenteert tijdens een thematische live-uitzending de oogst van het programma. Interessant voor gemeenten die een kerkenvisie opstellen of dit overwegen. | |
|
| De Kerk van Alle Kanten - Kerk in Perspectief | Thematische live-uitzending door Programma Toekomst Religieus Erfgoed. | |
|
| 'Vind elkaar in erfgoed. Verken de Faro-werkwijze' | Informatiesessie subsidieregeling
| |
|
| 'Vind elkaar in erfgoed. Verken de Faro-werkwijze' | Informatiesessie subsidieregeling
| |
|
| Netwerkbijeenkomst - Kunst in de openbare ruimte | Tijdens deze Netwerkbijeenkomst wordt het Stappenplan kunst in de openbare ruimte. Een leidraad voor beheer en behoud gepresenteerd. | |
|
| HERE: Heritage Reflections | Een netwerkbijeenkomst voor ontmoetingen en uitwisseling van kennis tussen een nieuwe generatie erfgoedprofessionals en directeuren en leidinggevenden uit het werkveld. | |
|
| De Kerk van Alle Kanten - Blik op de Toekomst | Thematische live-uitzending door Programma Toekomst Religieus Erfgoed. | |
|
|